Aurten 500 urte bete dira AMAIURreko batailatik, Gaztelako 1512ko inbasioaren ondoren, nabarroak ez ziren menderatu, eta Noaineko guduan (1521) Nabarraren independentzia defendatzeko azken ahalegina egin zen. Baina ez zen azkena izan.

1522an navarro talde batek AMAIUR gaztelua berreskuratu zuen eta hainbat hilabetez defendatu zuten Gaztelako tropen aurrean. Erresistentzia hori heroitasunaren eta nabarren independentziaren defensa etsiaren sinbolo gisa igaro zen historiara. Parte hartzera, ikastera eta Euskal Herriaren historia markatu zuten gertaerak gogora ekartzera gonbidatzen zaitugu.