Joxean Muguruzak eta Mailu Arrutik (Islada Ezkutatuak) aurkeztu zuten ekitaldia, eta bertan izan ziren alkateak eta Lasarte-Oria eta Urnietako udalbatzetako zenbait kide, Ion Gambra Gipuzkoako Foru Aldundiko Giza Eskubideen zuzendaria, eta Pablo Barrio eta Leire Elizegi Lasarte-Oriako alkate ohia eta zinegotzi ohia, hurrenez hurren.

Ekitaldia, hasiera batean iazko martxorako aurreikusita zegoena eta alarma-egoeragatik bertan behera utzi behar izan zena, gogo handiz hartu zuten liburuko protagonistek, familia eta lasarteoriatarrek, hain denbora luzez zain egon ondoren.

Lasarte-Oriako alkatea Agustin Valdiviak eskerrak eman zizkien Islada Ezkutatuak elkarteak egiten duen lanagatik, eta eskerrak eman zizkien, batez ere, frankismoaren urte haietan gertatutakoa hobeto ezagutzen laguntzen diguten testigantzak eman dizkigutenei.

Islada Ezkutuak-ek ikerketa, elkarrizketa eta irudi-bilketa lan handia egin du urte horietan Lasarte-Orian izan ziren gertakari izugarriak argitara ateratzeko. 101 pertsona elkarrizketatu ziren, baina haietako batzuen beldur iraunkorrak eragin du liburuak 88 pertsona biltzea, 13k nahiago izan baitute beren testigantza ez agertzea.

Gipuzkoako Foru Aldundiko Giza Eskubideen zuzendari Ion Gambrak gogorarazi nahi izan zuen aurten 85 urte beteko direla gerra zibila izan zenetik, eta horrek esan nahi du gero eta zailagoa dela gerra hori bizi izan zuten pertsonen testigantzak aurkitzea eta gertatutakoa lehen pertsonan kontatzea.

Muguruzak azaldu zuen, liburuaren zentzua ulertzeko, funtsezkoa dela honako hau kontuan hartzea: 1936tik, kolpea eman zenetik, Espainian gerra-egoera amaitutzat eman zen arte, 1948ra arte alegia, diktadoreak eta haren izu-aparatu guztiak gerra zibileko errealitate faltsu bat sortu zuten, ezkutatu  nahian demokraziaren aurkako estatu-kolpea eta haren ondoren etorri zen genozidio- eta izu-kanpaina, herritar guztiak “etxekotuta” izateraino: Francisco Franco jeneralak eta haren jarraitzaileek gezurrak pilatu zituzten bata bestearen atzetik.

Muguruzak eta Arrutik aitorpen txiki bat egin zieten Agustin Valdivia, Jesus Zaballos, Pablo Barrio, Iñaki Múgica, eta Leire Elizegi Lasarte-Oriako Udaleko alkate eta kabineteburuei azken urteotan, liburu hau prestatzen eta editatzen eman duten laguntzagatik eta elkartearekin kolaboratzeagatik.

Jesus Zaballosek, PSOEk Valentzian egin zuen Kongresu Federalean, eta Iñaki Mugicak, familia-kontu bat zela medio, ezin izan zuten bertan egon aitorpen hori jasotzeko.

Joseba Tapia trikitilaria alde batetik, eta Carlos Rosat eta Tomas Ruti Euskadiko Orkestra Sinfonikokoak eta Idoia Zabaleta eta Jose Manuel Crespo Zero Sette taldeko kideak bestetik, ekitaldia girotzeko hainbat emanaldi eskaini zituzten.

Argitalpen honetan interesa duen pertsona oro ale baten bila joan daiteke udaletxera, alkatetzako 1. solairura, izakinak agortu arte. Esteka honetan ere deskarga daiteke pdf formatuan: https://www.lasarte-oria.eus/eu/liburuak-argitalpenak